အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေရာက္ေနတဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္က Asia Society မွာ က်င္းပတဲ့ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာဆိုသြားတာပါ။-------
“ကခ်င္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းနဲ့ပတ္သက္ျပီး က်ေနာ္တို့ ထိေတြ့ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိပါတယ္။ တခ်ို့သေဘာထားေလးေတြက နည္းနည္း ကြဲလြဲေနတာေလးရွိတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အစိုးရတပ္ဘက္က ပစ္ခတ္မႈ ရပ္ဆိုင္းထားတယ္၊ ရပ္ဆိုင္းမိန့္ေတြ ထုတ္ထားတယ္။ ဟိုဘက္က ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္ဆိုင္းတဲ့အမိန့္ေတြ မထုတ္ဘူး။ မထုတ္တဲ့အတြက္ ေအာက္ေျခမွာ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရွိတယ္။ ဒါေတြကို တျဖည္းျဖည္းနဲ့ ရပ္စဲသြားေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရပ္ဆိုင္းသြားမယ္လို့ က်ေနာ္တို့ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”
ေကအိုင္အိုအဖြဲ့ဟာ ၁၉၉၄ ခုနွစ္မွာ အပစ္ရပ္ခဲ့ျပီးျဖစ္ေပမယ့္ ၂၀၁၀
ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ စစ္ေကာင္စီ မဖ်က္ခင္ထုတ္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ
နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ေျပာင္းရင္ေျပာင္း ေျမပာင္းရင္ လက္နက္ခ်ဆိုတဲ့
ရာဇသံေျကာင့္ အပစ္ရပ္ေသဘာတူတာပ်က္ျပီး တိုက္ပြဲျပန္ျဖစ္လို့
စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္ ၁ သိန္းနီးပါး ေလာက္ရွိေနတာပါ။
သမၼတက ၂၀၁၁ ခုနွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ တိုက္ခိုက္မႈေတြရပ္တန့္ဖို့ တပ္မေတာ္ကို
အမိန့္ေပးခဲ့တဲ့အၾကားက တိုက္ပြဲေတြဆက္ျဖစ္ေနတာျဖစ္ျပီး လက္ရွိမွာ
ေကအိုင္အိုဌာနခ်ုပ္ လိုင္ဇာအနီးကို ခ်ဉ္းကပ္လာေနတာပါ။
ေကအိုင္ေအဘက္က အပစ္ရပ္မိန့္ မေပးလို့ တိုက္ပြဲျဖစ္ရတယ္ဆိုတဲ့
သမၼတေျပာၾကားခ်က္အေပၚ ေကအိုင္ေအ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးလနန္းက ထိုးစစ္ကို
ျပုလုပ္ေနတာ ဘယ္သူပါလဲလို့ ျပန္လည္ေမးခြန္းထုတ္ တံု့ျပန္ပါတယ္။
အပစ္ရပ္ဖို့ထက္ ျပႆနာရဲ့အရင္းအျမစ္ကို ေျဖရွင္းရမယ္လို့ ေျပာပါတယ္။
“ထိုးစစ္လုပ္တာက ဘယ္အဖြဲ့လဲဆိုတာ ေမးစရာရွိတယ္။ စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန့က
ရမခကေန ေရွ့တန္းကိုညွြန္ျကားမႈရွိတယ္။ ၁၈ ရက္ေန႔ကစျပီးေတာ့
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွာလည္း စစ္ဆင္ေရးျပန္လုပ္ဖို့ ေရွ့တန္းထြက္တဲ့
တပ္ဖြဲ့ေတြကို ညွြန္ျကားတာရွိတယ္။ ဒါကိုျကည့္ရင္ သမၼတကေတာ့ အျမဲတမ္း
သူေျပာတဲ့စကားပါ။ ဒါေပမယ့္ ေရွ့တန္းမွာ သူ့ညွြန္ျကားခ်က္ေတြက
ထိေရာက္မႈရွိရဲ့လား ဆိုတာ ေမးစရာရွိတယ္။ ထိုးစစ္မလုပ္ဘူးဆိုေပမယ့္
တပ္ေတြအလံုးအရင္းတက္လာတယ္ဆိုတာ ဒါ ထိုးစစ္တာပဲ။”
ကခ်င္အတိုင္ပင္ခံအဖြဲ့ဝင္၊ ျပည္နယ္အဆင့္
ျငိမ္းခ်မ္းေရးညွိနိႈင္းေရးအဖြဲ့ဝင္ ဦးဆင္ဝါးေနာင္က အစိုးရဘက္က
ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ့ တရုတ္နိုင္ငံ ေရွြလီမွာ
ေဆြးေနြးစဉ္တုန္းက အပစ္ရပ္ဖို့ ေသဘာတူမလိုျဖစ္ျပီးကာမွ စကားလံုး ၄ လံုး
ေရြးခ်ယ္မႈေျကာင့္နဲ့ ျပန္ျကားေရး ဝန္ျကီးေဟာင္း ဦးေက်ာ္ဆန္းရဲ့ ေနျပည္ေတာ္
ရွင္းလင္းပြဲေျပာဆိုခ်က္ေျကာင့္ ပ်က္ျပားခဲ့ပံုကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ေနျပည္တာ္မွာ ဗိုလ္ခ်ုပ္ေက်ာ္ဆန္းက သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္တဲ့အခါ
ေကအိုင္ေအကို အပုပ္ခ်ေျပာတာေပါ့။ သူတို့ နားထဲမွာ
အဲလိုမ်ိုးျကားသြားသြားတာ။ ေနျပည္ေတာ္မွာေတာ့ ဒီလိုေျပာေနျပီ။
ေကအိုင္အိုကို လက္ရွိအစိုးရက ဘယ္လိုျမင္သလဲ။ ဘယ္အဆင့္ထားသလဲ စသျဖင့္
ေမးခြန္းေတြ အမ်ားျကီး ေမးလာတာေပါ့။”
နွစ္ဘက္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ပဏာမအလြတ္သေဘာ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးေနၾကတာထက္ နွစ္ဖက္တာဝန္ရွိသူေတြ အတည္ညွိနိႈင္း ေဆြးေနြးသင့္တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
ေကအိုင္အိုရဲ့ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ရာထူးမွာ ဆယ္စုနွစ္နဲ့ခ်ီျပီး
လုပ္ေဆာင္လာရာက နိုင္ငံေရးပါတီထူေထာင္ဖို့ နုတ္ထြက္ခဲ့တဲ့
ေဒါက္တာတူးဂ်ာကလည္း နွစ္ဘက္တိုက္ခိုက္မႈေတြဟာ တပ္ေနရာခ်ထားေရး
ေဆြးေနြးအေျဖရွာဖို့ အဓိကက်ေနတာ ျမင္ေတြ့တယ္လို့ ေျပာပါတယ္။
“အခုက သူတို့အခ်င္းခ်င္း ယံုျကည္မႈအပိုင္းမွာ အားနည္းေနၾကေသးတယ္။
ထပ္ျပီးေတာ့ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးျကဦးမယ္ဆိုရင္ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာကို
သူတို့အေက်အလည္ သေဘာတူညီမႈရေအာင္ ေဆြးေနြးနိုင္ျပီဆိုရင္ေတာ့
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကေတာ့ ျဖစ္လာမွာပါ။”
ကုလသမဂၢ ညီလာခံတက္ေနတဲ့ သမၼတက မိန့္ခြန္းမွာလည္း ကခ်င္စစ္ပြဲကိစၥ၊
ရခိုင္ျပည္ကိစၥ၊ အစိုးရအေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ၊
စိန္ေခၚမႈေတြ၊ အသီးအပြင့္္ေတြကို ထည့္သြင္းရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။
အစိုးရနဲ့သက္ဆိုင္သူေတြအားလံုးအၾကား နိုင္ငံေရးသည္းခံမႈရွိရွိနဲ့
မ်က္နွာစံုညီ ေဆြးေနြးအေျဖရွာျခင္းဆိုတဲ့ နိုင္ငံေရးယဉ္ေက်းမႈ ဓေလ့သစ္ကို
စတင္ပံုေဖာ္နိုင္ျပီလို့ ေျပာပါတယ္။
စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုေကရစီကို တည္ေဆာက္နိုင္ဖို့ဆိုရင္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပေကၡတြ
အားလံုး ခ်ုပ္ျငိမ္းသြားေအာင္ ဦးစြာေဆာင္ရြက္ဖို့လိုတယ္လို့
ယံုျကည္တာေျကာင့္ ျပည္တြင္းမွာ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတရပ္ရဖို့
အေလးထား ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို့ သမၼတက ေျပာပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡနဲ့ ပတ္သက္လို့ ေရတိုေရရွည္ စီမံခ်က္ခ်မွတ္ ေျဖရွင္းမယ္လို့ သမၼတက ေျပာပါတယ္။
လြတ္လပ္ျပီး အခ်ုပ္အျခာအာဏာပိုင္တဲ့ နိုင္ငံအေနနဲ့
ကိုယ့္နယ္စပ္မ်ဉ္းေတြကို လံုျခံုေအာင္ေဆာင္ရြက္ခြင့္၊ အခ်ုပ္အျခာအာဏာကို
ကာကြယ္ခြင့္ေတြ ရွိတယ္လို့ ယံုျကည္ျပီး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာစံနႈန္း
က်င့္ထံုးေတြနဲ့ကိုက္ညီေအာင္ ျကိုးစားလုပ္ေဆာင္မယ္လို့ သမၼတဦးသိန္းစိန္က
ေျပာပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ကလည္း ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို့အတြက္ သူ့ကို
အသံုးခ်မယ္ဆိုရင္ အသံုးခ်ခံဖို့ အဆင္သင့္ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ့ အစိုးရနဲ့
တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က လိုလားဖို့ လိုေျကာင္း ေျပာဆိုထားပါတယ္။
No comments:
Post a Comment