တ႐ုတ္အၿပီး ဦးသိန္းစိန္ အေမရိကန္ခရီး စ

အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးသစ္ဟာ တရုတ္ကို ျခိမ္းေျခာက္ဖို႕ မဟုတ္ေၾကာင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္က တရုတ္ ဒု-သမၼတ ဇီဂ်င္ပင္းနဲ႕ေတြ႕ဆံုရာမွာ အာမခံခဲ့ရတယ္ (ဓာတ္ပံု- Reuters)

ဧရာ၀တီသတင္းဌာန. ၂၄ရက္ေန႔ စက္တင္ဘာ ၂၀၁၂

 နယူးေယာက္ျမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ တက္ေရာက္ဖို႕နဲ႕ အေမရိကန္- ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံအက်ိဳးတူ စီးပြားေရး၊ ပထဝီဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကို သယ္ေဆာင္ယူလာမယ္႕ ဆက္ဆံေရးသစ္ကို ဖြင့္လွစ္ဖို႕ ရက္သတၱတစ္ပတ္ၾကာမည့္ ခရီးစဥ္ကို ယေန႕စတင္လိုက္ပါျပီ။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္တုန္းက ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့ဖူးေပမဲ့ စက္တင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႕ ၆၇ ၾကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ မိန္႕ခြန္းေျပာတဲ့အခါ ဦးစီးဦးေဆာင္ လုပ္ကိုင္ေနသူတဦးအေနနဲ႕ လတ္တေလာ ျမန္မာျပည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ ဘယ္ကို ဦးတည္ေနတယ္၊ ဘယ္လို အာမခံမယ္ဆိုတာေတြ ေျပာဆိုႏိုင္တယ္လို႕ ခန္႕မွန္းရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အေရးၾကီးတာက အေမရိကန္ အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႕ပါ ေတြ႕ဆုံျပီး ျမန္မာျပည္ကို ပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္ထားတာေတြကို ရုတ္သိမ္းေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႕ လူမႈေရး ဆိုင္ရာ အေထာက္အပံ့ေတြ ျပန္ေပးဖို႕ တိုက္တြန္းေျပာဆိုတာေတြ၊ ကတိကဝတ္ျပဳတာေတြ လုပ္ဖို႕ပါ။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ေဟလာရီကလင္တန္နဲ႕ ေတြ႕ဖို႕က ေသခ်ာတယ္လို႕ အေမရိကန္အရာရွိေတြက အတည္ျပဳပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္ အရင္ အေမရိ ကား ၾကိဳေရာက္ႏွင့္ျပီး ဦးသိန္းစိန္ဦးစီးတဲ့ ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲကို အင္တိုက္အားတိုက္ ေထာက္ခံေနတဲ့ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လို အာရွလူ႕အဖြဲ႕အစည္း Asia Society မွာ  ျမန္မာသမၼတဟာ “အကူးအေျပာင္းထဲက ျမန္မာ – အခြင့္အလမ္းမ်ားႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား” ေခါင္းစဥ္နဲ႕ လူထုပရိသတ္ကို မိန္႕ခြန္းေပးပါလိမ့္မယ္။ ပရိသတ္နဲ႕ အေမးအေျဖလည္း လုပ္ပါမယ္။
အေမရိကန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သူရဲေကာင္းတေယာက္လို ၾကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳၾကသလို ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ ခရီးစဥ္ကလည္း ၁၉၆၆ ခုႏွစ္မွာ အာဏာသိမ္းေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းရဲ့ ခရီးစဥ္ေနာက္ပိုင္း အျမင့္ဆုံး ႏိုင္ငံေတာ္ ေခါင္းေဆာင္တဦးရဲ့ ပထမဆုံး ခရီးစဥ္ပါ။ အေမရိကန္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးအတြက္ သမိုင္းဝင္ပါ။
အေမရိကန္ေတြရဲ့ အကူအညီဟာ တကဲ့ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ျဖစ္လာခဲ့ရင္  ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ စီးပြားေရးမွာ ျခြတ္ျခဳံက်ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္လည္ ထူေထာင္ရာမွာ အေရးပါလာမွာ ျဖစ္သလို ဆယ္စု ၂ စုၾကာ အားကိုးခဲ့ရတဲ့ တရုတ္ျပည္ရဲ့ ဩဇာကို ထိန္းညႇိႏိုင္မယ္လို႕ ယူဆရပါတယ္။ တဖက္မွာလည္း ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္လာမယ္႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ရဲ့ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသနဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လာေနမႈကို အျပန္အလွန္ ေကာင္းက်ိဳးျပဳႏိုင္မွာပါ။
အေမရိကန္က ဘယ္ေလာက္ထိ ဘယ္လို ကူညီမယ္ဆိုတာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ့ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္မႈအေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲမွာ ပိတ္ဆို႕ဒဏ္ခတ္တာေတြ ဖယ္ရွားဖို႕  ေတာင္းဆိုထားတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ဩဇာအရွိန္အဝါေၾကာင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ သေဘာထားေပ်ာ့ေျပာင္းေနပံု ေပၚပါတယ္။
ျပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ကမာၻ႕ဘဏ္၊ အာရွဖြံ႕ျဖိဳးေရးဘဏ္တို႕ကတဆင့္ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့ ျပန္ေပးဖို႕ အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမားက အဆိုျပဳခ်က္ကို ကြန္ဂရက္က သေဘာတူ အတည္ျပဳ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့ပို႕ကုန္ေတြ ျပန္သြင္းခြင့္ေပးေရး အေမရိကန္ေတြကို ဦးသိန္းစိန္ နားခ် စည္းရုံးႏိုင္ခဲ့ရင္ ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႕ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ ပိုရလာပါဦးမယ္။
ဒီလို အေမရိကန္နဲ႕ ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား သံတမာန္ေရးဆိုင္ရာ တိုးတက္မႈ၊ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အလားအလာတို႕အျပင္ စစ္ေရးအရ ပူးတြဲဖို႕ပါ ျဖစ္လာေနတာကို တရုတ္ႏိုင္ငံ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္မွာ အေမရိကန္လိုလားတဲ့ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ေပၚလာေစျခင္းျဖင့္ တရုတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႕ အေမရိကန္ေတြရဲ့ ၾကံစည္မႈ တစိတ္တပိုင္းလို႕ တရုတ္အစိုးရနဲ႕ မီဒီယာေတြက သံသယမကင္း စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။
ဒီအတြက္ေၾကာင့္ အေမရိကန္ခရီးစဥ္မတိုင္မီ သမၼတဦးသိန္းစိန္ တရုတ္ျပည္ကို သြားခဲ့ျပီး အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးသစ္ဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ျခိမ္းေျခာက္ဖို႕ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ေသခ်ာေစခဲ့ရပါတယ္။
ေရွ႕ႏွစ္မွာ သမၼတသစ္ ျဖစ္လာဖို႕ယူဆရတဲ့ လက္ရွိ တရုတ္ ဒု-သမၼတ ဇီဂ်င္ပင္းနဲ႕ေတြ႕ဆံုရာမွာ ဦးသိန္းစိန္က “ျမန္မာျပည္သည္ လတ္တေလာ အေျပာင္းအလဲကာလထဲတြင္ျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တိုးတက္ေကာင္းမြန္ရန္ ျမန္မာက အေလးဂ႐ုထားပါသည္။ တရုတ္သည္ မိတ္ေဆြေကာင္းဟု ႐ႈျမင္ေသာ မူဝါဒသည္လည္း မေျပာင္းလဲ” လို႕ ေျပာေၾကာင္း တရုတ္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရပါတယ္။
ေလ့လာသုံးသပ္သူေတြကေတာ့ ျပီးခဲ့တဲ့ စေနေန႕မွာ ျပီးဆုံးခဲ့တဲ့ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ ၅ ရက္ၾကာ တရုတ္ခရီးစဥ္ဟာ ထုံးစံအတိုင္း သံတမာန္ေရး လည္ပတ္မႈနဲ႕ တရုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ စီးပြားေရး စီမံကိန္းေတြကို ဆက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႕ ကတိကဝတ္ျပဳတာက လြဲလို႕ အသစ္အဆန္း ၾကီးၾကီးမားမား ဘာမွတိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈ မရွိဘူးလို႕ ဆိုၾကပါတယ္။
တရားဝင္ေဆြးေႏြးဝိုင္းေတြရဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာေတာ့ ျမစ္ဆံုေရကာတာစီမံကိန္း ျပန္စဖို႕ ဖိအားေပးမႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဓာတ္ေငြ႕နဲ႕ ေရနံပိုက္လိုင္း၊ ေက်ာက္ျဖဴ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းနဲ႕ အျခား သယံဇာတတူးေဖာ္ေရးေတြကို ဆက္ထိန္းထားေစေရးကလည္း ရွိေနျပန္တဲ့အျပင္ အေမရိကန္နဲ႕ အေနာက္ႏိုင္ငံကုမၸဏီေတြ အေႏွးနဲ႕အျမန္ ျမန္မာေစ်းကြက္ထဲ ဝင္လာမယ္႕ အလားအလာကလည္း ရွိတာမို႕ ျမန္မာေတြ စိတ္ကြက္သြားမွာ စိုးရိမ္ပံုလည္း ေပါက္တယ္လို႕ သံတမာန္သတင္းရပ္ကြက္ေတြအဆိုအရ သိရပါတယ္။
ရဲနည္